၁၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

ရုရှားနိုင်ငံ မော်စကိုမြို့တော်မှာ လျှပ်စစ်စကူတာဆိုင်ကယ်ထဲ ဖွက်ထားတဲ့ ဗုံးတစ်လုံး အင်္ဂါနေ့ ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့က ပေါက်ကွဲတဲ့   အတွက် နျူကလီးယားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့အကြီးအကဲ ရုရှားဒုတိယ   ဗိုလ်ချုပ်ကြီး  အီဂေါကီရီလော့ဗ် သေဆုံးသွားခဲ့ရပါတယ်။

ရုရှားနိုင်ငံ နျူကလီးယား၊ ဇီဝနှင့်ဓာတုလက်နက်များကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အကြီးအကဲဖြစ်တဲ့ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အီဂေါကီရီလော့ဗ်ဟာ  ကရင်မလင်ရဲ့ အရှေ့တောင်ဘက် လေးမိုင်လောက်သာဝေးတဲ့  ရာဇန်စကီပရော့ပက် လူနေအဆောက်အဦရဲ့ အပြင်ဘက်မှာ အဆိုပါဗုံးကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

သူနှင့်အတူ သူ့လက်ထောက်ပါသေဆုံးသွားတယ်လို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မတီက ထုတ်ဖော် ပြော ကြားပါတယ်။

ရုရှားရဲ့ အဆိုပါတပ်ဖွဲ့ဟာ RKhBZ လို့သိကြပြီး ရေဒီယိုဓာတ်သတ္တိကြွံနေချိန်၊ ဓာတုနှင့် ဇီဝဆိုင်ရာ ညစ်ညမ်းမှုတွေဖြစ်နေချိန်မှာ အလုပ်လုပ်ကြရတဲ့ အထူးတပ်ဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံ တရားစွဲရှေ့နေတွေက ကီရီလော့ဗ်ကို ယူကရိန်းကိုတိုက်ခိုက်ရာမှာ တားမြစ်ထားတဲ့ ဓာတုလက်နက်တွေအသုံးပြုတယ်လို့ စွပ်စွဲကာ တနင်္လာနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၁၆ )ရက်က မျက်ကွယ်တွင် တရားစွဲခဲ့ပါတယ်။ရုရှားက အဆိုပါစွပ်စွဲချက်ကိုပယ်ချပစ်ခဲ့ပါတယ်။

Source Reuters

၁၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

ထိုင်းနိုင်ငံတွင်ပြုလုပ်မည့် မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်သည့် အစည်းဝေးများကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ နစက သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်က ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီပြောကြားချက်အပြည့်အစုံကိုဖော်ပြပေးအပ်ပါတယ်။

@ymg/knl

၁၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

▪️ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းနှင့် သန်းကြွယ်သူဋ္ဌေးကြီး သက်ဆင်ရှင်နာဝါထရာကို မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါအီဗရာဟင်က သူ့အနေနှင့်လာမယ့်နှစ် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာတဲ့အခါသူ့ကိုအကြံပေးဖို့  သူ့ရဲ့ ကိုယ်ရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ်ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။

▪️သက်ဆင်ဟာ အာဆီယံ၁၀ နိုင်ငံမှ နိုင်ငံတော်တော်များများရဲ့ အကြံပေးတွေနှင့်အတူ သူ့ရဲ့အကြံပေး အဖြစ် အလွတ်သဘော ဆောင်ရွက်ပေးရမှာဖြစ်တယ်လို့ အန်ဝါကပြောပါတယ်။

▪️အန်ဝါဟာ သက်ဆင်ရဲ့ သမီးထွေးဖြစ်တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ရှင်နာဝါထရာ မလေးရှား နိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်စဉ်အတွင်း အဆိုပါကြေညာချက်ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

▪️“ သူ့လိုနိုင်ငံခေါင်းဆောင်တစ်ဦးရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ ကျွန်တော်တို့လိုအပ်ပါတယ်။ အခုလိုသဘောတူ လိုက်တဲ့အတွက်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်” လို့ အန်ဝါကပြောပါတယ်။

▪️ထိုင်းမီဒီယာတွေရဲ့ရေးသားချက်များအရ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဋိပက္ခတွေမှာ သက်ဆင်က ကြားထဲကနေ စေ့စပ်ဖြန်ဖြေပေးသူတစ်ဦးအဖြစ် သက်ဆင်က လိုလားနေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။  မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဋိပက္ခ တွေဟာ  အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာမယ့် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်အတွက် အကြီးမားဆုံးစိန်ခေါ်မှုဖြစ်နေတယ် လို့ ရိုက်တာသတင်းဌာနကရေးသားပါတယ်။

Source Reuters

News

▪️ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က  သူ့ရဲ့ ကာလရှည်မူဝါဒအကြံပေးလုပ်ခဲ့သူ ရစ်ချတ်ဂရင်း နဲလ်ကို  အထူးမစ်ရှင်များဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးအဖြစ်ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီအတွက် လာမယ့် ထရမ့် အစိုးရအသစ်တွက် သူဟာ အခက်ခဲဆုံး နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒစိန်ခေါ်မှုတွေကို ဖြေရှင်းရာမှာ ကူညီပေးရမယ့် တာဝန်ရှိလာပါလိမ့်မယ်။

Views

▪️ထရမ့်ရဲ့ပထမသမ္မတသက်တမ်းမှာ သူ့ကိုယ်သူ “ဂေး” တစ်ဦးလို့ ကြေညာထားတဲ့ ဂရင်းနဲလ်ဟာ ဂျာမဏီ  သံအမတ်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရပါတယ်။  အဲဒီအပြင် ဆာဗီးယားနှင့် ကော့ဆိုဗို ငြိမ်းချမ်းရေး    စေ့စပ်  ညှိနှိုင်းဖို့အတွက်လည်း သမ္မတရဲ့ အထူးသံတမန် အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ပြီးတော့ ယာယီ    အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေးညွှန်မှုးအလုပ်လည်း လုပ်ခဲ့ရပါတယ်။

▪️သူဟာ လာမယ့်ထရမ့်အစိုးရထဲမှာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် လျာထားခံရသူတွေအထဲလည်းပါခဲ့ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ထရမ့်က နောက်ဆုံးမှာ ဖလော်ရီဒါဆီးနိတ်အမတ် မာကိုရူဘီရိုကိုပဲ ရွေးခဲ့ပါတယ်။

▪️“ ရစ်ခ်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်က အခက်အခဲဆုံးဖြစ်နေတဲ့ နေရာအချို့မှာ အလုပ်လုပ်ပေးပါလိမ့်မယ်။ ဗင်နီဇွဲ  လား နှင့်မြောက်ကိုရီးယားတို့အပါအဝင်ပေါ့” လို့ ထရမ့်က သူ့ရဲ့ဆိုရှယ်မီဒီယာ “ထရု” မှာရေးခဲ့ပါတယ်။

▪️ထရမ့်ရဲ့ ပထမသမ္မတသက်တမ်းမှာ ဂရင်းနဲလ်ဟာ ရန်လိုတဲ့ချည်းကပ်မှုနှင့် တစ်ခါတစ်ခါလုပ်တတ်လို့ အမေရိကန်ရဲ့ မဟာမိတ်တွေ နာနာကျည်းကျည်းဖြစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူဟာ မဟာမိတ်တွေနှင့် ဗြောင်ပြောချတတ်တာကို ထရမ့်က သူ့အရည်အချင်းလို့ မြင်ပြီး သူ့ကိုချီးကျူးထားပါတယ်။

▪️ထရမ့်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလတုန်းက ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇီလင်စကီးနှင့်တွေ့ဆုံစဉ်မှာ သူဟာ ထရမ့်နှင့်အတူ အခန်းထဲမှာရှိနေခဲ့ပါတယ်။ သူက  ရုရှားဆက်လက်ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့နေရာတွေကို ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသအဖြစ် ခွင့်ပြုပြီး ယူကရိန်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နက်ကိုဆက်လက်ထိန်း သိမ်းဖို့ သူက အကြံပြုခဲ့ပါတယ်။

▪️သူအနေနှင့် နေတိုးဟာ  ယူကရိန်းနိုင်ငံကို တိုးချဲ့ထည့်သွင်းမှာကိုလည်း သူက ဆန့်ကျင်ပါတယ်။  လက်ရှိ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေဟာ နိုင်ငံအလိုက် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်သတ်မှတ်ချက် မပြည့်မမီ   မချင်းထပ်မတိုးချဲ့ဖို့ကို ထရမ့်က သဘောထားအတူတူရှိထားပါတယ်။ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက သူတို့  ရဲ့ ဂျီဒီပီရဲ့ ၂ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကာကွယ်ရေးမှာသုံးဖို့ ရည်မှန်းချက်ထားရှိခဲ့ကြပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တော်တော်များများက အဲဒီသတ်မှတ်ချက်နှင့် အဝေးကြီးမှာရှိနေခဲ့ကြပါတယ်။

▪️ထရမ့် သမ္မတတာဝန်ပြီးသွားလို့ အိမ်ဖြူတော်က ၂၀၂၁ မှာ ထွက်ခွာခဲ့ပေမယ့် ဂရင်းနဲလ်ဟာ ထရမ့်ရဲ့ အနီးကပ်တစ်ဦးအဖြစ်ဆက်ရှိနေခဲ့ပါတယ်။

▪️အဲဒီအပြင် ထရမ့်က သူ့ရဲ့ဆိုရှယ်ပလက်ဖောင်း Truth ရဲ့စီအီးအို ဒီဗင်နန်းစ်ကိုလည်း  အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအသိုက်အဝန်းနှင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရတဲ့ သမ္မတအကြံပေးဘုတ်အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။

Source : AP

၁၄ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

▪️ထိုင်းနိုင်ငံ တပ်ခ်ခရိုင်၊ အမ်ဖန်ခရိုင်တွင် တပ်ခ်ကြက်ခြေနီအသင်းက ကြီးမှူးကျင်းပတဲ့ “ ဖန်ဒင်ဒွိုင်လွိုင်ဖ ရန်ပုံငွေပွဲတော်တစ်ခုအတွင်း ဗုံးပေါက်ကွဲမှုမှာ သံသယတရားခံတွေဖြစ်တဲ့ ကေအင်န် ယူလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံသားတစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးလိုက်တယ်လို့ ထိုင်းမီဒီယာများက သတင်းဖော်ပြကြပါတယ်။

▪️ယမန်နေ့ည ၁၁နာရီ ၃၅မိနစ်ခန်မှာ အဆိုပါပွဲခင်းထဲသို့ လက်ပစ်ဗုံးတစ်လုံးပစ်သွင်းဖောက်ခွဲခံခဲ့ရ   တာဖြစ် ပြီး အဲဒီအချိန်မှာ ပရိဿတေ်က ၈၀၀၀နှင့် ၉၀၀၀ အကြားရှိနေခဲ့ပါတယ်လို့ ထိုင်းရဲဗိုလ်ချုပ် ကြီး အာချယွန်ကရိတ်သောင်းက ပြောပါတယ်။ အဆိုပါပေါက်ကွဲမှုကြောင့် လူ(၄)ဦးသေဆုံးပြီး ၄၈ ဦး  ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါတယ်။

▪️ရဲတပ်ဖွဲ့ဟာ ပွဲတော်လာပရိဿတ်ကြားထဲ ဗုံးပစ်သွင်းခဲ့သူကိုတွေ့မြင်ခဲ့တဲ့ မျက်မြင်သက်သေတွေကို ခေါ်ယူမေးမြန်းခဲ့ပါတယ်။

▪️အဲဒီဗုံးဟာ ထိခိုက်မှုကြီးမားတဲ့ စစ်တပ်သုံးအဆင့်ဗုံးဖြစ်ပုံရတဲ့အတွက် လက်ပစ်ဗုံးဖောက်ခွဲသူဟာ အရပ်သားတစ်ဦးမဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးသူတွေက ယုံကြည်ထားခဲ့ကြပါတယ်။

▪️နောက်ပိုင်းမှာ ရဲနှင့်ထိုင်းစစ်တပ်တို့ ပူးပေါင်းစစ်ဆေးဖော်ထုတ်မှုများအရ တရားခံနှစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီနှစ်ဦးထဲမှာ တစ်ဦးက မစ္စတာအေ လို့ ရဲကသတ်မှတ်ထားသူ ထိုင်းနိုင်ငံသား တစ်ဦးဖြစ်ပြီး နောက်တစ်ဦးကတော့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(ကေအင်န်ယူ)က မစ္စတာ ဂျော်ရီသူ  တို့ဖြစ်တယ်လို့သိရပါတယ်။ ဂျော်ရီသူဟာ ဖေဖော်ဝါရီလတုန်းက မူးယစ်အမှုနှင့် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရဖူးသူလို့  လည်းဆိုပါတယ်။

▪️ကနဦးစစ်ဆေးမှုများအရ ကေအင်ယူလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်တဲ့သူဟာ ဗုံးပါတဲ့ အိတ်ကိုသယ်ယူခဲ့ တယ်လို့ ဝန်ခံပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့နိုဝင်ဘာလတုန်းက လွိုင်ကရက်သောင်းပွဲတော်(ဆီးမီးမျှော်ပွဲတော်) အတွင်း ကေအင်န်ယူသူပုန်အဖွဲ့နှင့်သူတို့အကြား ကတောက်ကဆတစ်ခုဖြစ်ခဲ့လို့ အဲဒါကို လက်စား  ချေဖို့အတွက် ဒီလိုလုပ်ရတာဖြစ်တယ်လို့ သူက ထွက်ဆိုခဲ့ပါတယ်။

▪️ထိုင်းရဲချုပ်က အဆိုပါဝမ်းနည်းဖွယ်အဖြစ်အပျက်အတွက် ဝမ်းနည်းကြောင်းပြောဆိုခခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ရှင်နာဝါထရာကလည်း အဖြစ်အပျက်ကို အပြည့်အဝေစုံစမ်းဖော်ထုတ်ဖို့ ညွှန်ကြားထားပါ တယ်။အဲဒါကြောင့် ယခုအမှုကို ဒုရဲချုပ်ကိုယ်တိုင်ဦးစီးကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။

Source The Nation

၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

▪️တောင်ကိုရီးယားးသမ္မတ ယွန်ဆပ်ယိုးအပေါ် အတိုက်အခံဦးဆောင်တဲ့ပါလီမန်က ယနေ့ဒီဇင်ဘာ ၁၃ရက်တွင်ပြုလုပ်တဲ့ ဒုတိယအကြိမ် စွပ်စွဲပြစ်တင်မှု အထမြောက်သွားပါတယ်။ သမ္မတယိုးက သူ့အနေ နှင့် သူ့ရဲ့ အနာဂတ်နိုင်ငံရေးအတွက် တွန်းလှန်တိုက်ခိုက်သွားမယ်လို့ ကတိပြုလိုက်ပါတယ်။

▪️တောင်ကိုးရီးယား ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ တရာရုံးက ယွန်းကို သမ္မတအဖြစ်က ဖယ်ရှားရေးကို လာမယ့် ခြောက်လအတွင်းဆုံးဖြတ်ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အကယ်၍ သူ့ကိုဖယ်ရှားနိုင်ခဲ့ရင် ရွေးကောက်ပွဲတစ်ခု ပြန်လည်ကျင်းပေးရပါလိမ့်မယ်။

▪️ယွန်းခန့်အပ်ထားတဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် ဟန်ဒတ်ဆိုဟာ ယာယီသမ္မတအဖြစ် တာဝန်လွှဲပြောင်းထမ်းဆောင် လိုက်ရပါတယ်။ ယွန်းဟာ သမ္မတအဖြစ်ဆက်ရှိနေသေပေးမယ့် သူ့ရဲ့ သမ္မတလုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာတွေ အားလုံး ရပ်ဆိုင်းခံလိုက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။

▪️သမ္မတယွန်းအပေါ်စွပ်စွဲပြစ်တင်မှု အနိုင်ရရှိကြောင်းတဲ့သတင်းကြောင့် အဲဒါကိုထောက်ခံသူတွေက အောင်ပွဲခံကြပါတယ်။ ယွန်းကိုထောက်ခံဆန္ဒပြသူတွေကတော့ အဲဒီသတင်းကြောင့် ခပ်မြန်မြန်ပဲ လူစု  ကွဲသွားကြပါတယ်။

▪️ယွန်းအပေါ်စွပ်စွဲပြစ်တင်မှုကို ယွန်းရဲ့ အာဏာရပါတီအမတ် ၁၂ဦးက ထောက်ခံမဲပေးခဲ့ကြပါတယ်။  အဲဒါကြောင့် ထောက်ခံမဲ ၂၀၄ မဲ၊ ကန့်ကွက်မဲ ၈၅ မဲနှင့် ကြားနေ ၃မဲ၊ ပျက်ပြယ်မဲ ၈မဲတို့ဖြင့် စွပ်စွဲပြစ်တင် မှုကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

 Source: The Reuters