၁၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

အမေရိကန်နိုင်ငံဟာ အိုးအိမ်မလုံလောက်မှုနှင့်ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ပင်န်ဆိုင်ဗန်နီးယားဝှိုက်တွန် တက္ကသိုလ်မှ စီးပွားရေးပညာရှင် ဘင်ကီးစ်က ပြောတဲ့အကြောင်း NPR  သတင်းဌာနက သတင်းဖော်ပြ ပါတယ်။

လက်ရှိဈေးကွက်ဟာ အတော့်ကို မတတ်နိုင်တဲ့ ဈေးကွက်ဖြစ်နေတယ်လို့သူကပြောပါတယ်။၂၀၀၈ခုနှစ် ငွေကြေးအကျပ်အတည်းတုန်းက အခြေအနေတွေနှင့် ယခုပြဿနာအချို့ကိုသူက ခြေရာကောက်ကြည့် ပါတယ်။

“ ဆောက်လုပ်ရေးက ပြုတ်ကျတာတွေ့ခဲ့ရတယ်။ အဲဒီအခါ အိမ်ယာတွေဆောက်လုပ်တာတွေ ရပ်တန့် ပစ်လိုက်ကြတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်ကစပြီး လူနေအိမ်ခန်းတွေဆောက်လုပ်တာရပ်ခဲ့ကြတယ်။  အခုအခါ အနည်းဆုံး အိမ်ရာပေါင်း လေးသန်းလောက် လိုအပ်နေတယ်လို့ခန့်မှန်းမိတယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။

၂၀၂၅ခုနှစ်ကို ရောက်တော့မယ့် ယခုအချိန်မှာ သန်းပေါင်းများစွာသောအမေရိကန်တွေရဲ့စိတ်ထဲမှာ  အိမ်ရာကိစ္စဟာ အရေးကြီးပြဿနာတွေထဲက တစ်ခုအဖြစ်ဆက်ရှိနေတုန်းဖြစ်ပါတယ်။  အိမ်ပိုင်ဖို့ ယုတ်စွအဆုံး အိမ်ငှားဖို့တောင်မှာ အမေရိကန်တော်တော်များများအဖို့ ဒုက္ခကြုံနေကြရပါတယ်။ အချို့ သောမြို့တွေမှာ လူနေရုံမျှလောက်အိမ်ခန်းကလေးကိုပင် ဒေါ်လာတစ်သန်းလောက်ပေးနေရပါတယ်။  အိမ်ငှားတွေရဲ့ တစ်ဝက်ကျော်ဟာ  သူတို့ရဲ့ ဝင်ငွေရဲ့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို အိမ်ရာအတွက် အသုံးပြုနေ ကြရပါတယ်။

အိမ်ရာအသစ်တွေဆောက်လုပ်တာဟာ အတော့်ကိုလေးလံနှေးကွေးနေတယ်လို့ ကီးက ဆက်ပြောပါ တယ်။ အလုပ်သမားခဈေးကြီးမှုနှင့် စီမံကိန်းအကြီးစားတွေကို အရင်းအနှီးရရှိဖို့ ခက်ခဲတဲ့အတွက် အဲသလို နှေးကွေးနေရတာပါ။

သမ္မတဖြစ်လာမယ့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကတော့ အိမ်ရာဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ဖက်ဒရယ်ပိုင်မြေတွေကို ခွင့်ပေးဖို့ အကြံပြုထားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီအစီအစဉ်လက်တွေ့ဖြစ်မလားဆိုတာကိုတော့ ကီးက မေးခွန်း ထုတ်နေပါတယ်။

Source NPR

၁၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

◾️ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး ၁၈ ဦးပါဝင်တဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာခဲ့တဲ့ အမှု   နှင့်ဆက်စပ်ပြီး တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆတ်ယိုးရဲ့ ရုံးကို ဒီဇင်ဘာ ၁၁ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဝင်ရောက်စီးနင်း ရှာဖွေမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။  

◾️ သူတို့ဟာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်ထုတ်ပြန်တာနှင့်ဆက်စပ်တဲ့ အရာတွေကိုရှာဖွေခဲ့ကြပြီး အဲဒီအထဲမှာ ယွန်းအနေနှင့်စစ်အုပ်ချုပ်ရေးမကြေညာခင်ကလေးမှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ဝန်ကြီးအဖွဲ့အစည်းအဝေးအသံမှတ် တမ်းလည်းပါဝင်ပါတယ်လို့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အမျိုးသားစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးရုံးက ပြောပါ တယ်။

◾️ရှာဖွေဝရမ်းမှာ သမ္မတယွန်းကို သံသယရှိသူအဖြစ်ဖော်ပြထားပြီး သမ္မတရုံး၊ဝန်ကြီးအဖွဲ့ အစည်းအဝေး ခန်းမနှင့်  သမ္မတလုံခြုံရေးဌာတို့ကို စီးနင်းဝင်ရောက်တဲ့နေရာများအဖြစ်သတ်မှတ်ထားပါတယ်။

◾️စီးနင်းမှုတွေလုပ်ချိန်မှာ ယွန်းဟာ ရုံးအဆောက်အဦမှာရှိမနေဘူးလို့သိရပြီး  နောက်ပိုင်းဘာတွေဖြစ်   သလဲ ဆိုတာတော့ အတည်ပြုလို့မရသေးပါဘူး။

◾️ယွန်းကို ပုန်ကန်ခြားနားမှုသံသယတရားခံတစ်ဦးအဖြစ်သတ်မှတ်ထားပြီး သူ့ကို နိုင်ငံမှထွက်ခွာခွင့် တားမြစ်ထားပါတယ်။သူဟာ နိုင်ငံခြားသွားခွင့်အပိတ်ခံရတဲ့ ပထမဆုံး အာဏာလက်ကိုင်သမ္မတ ဖြစ်ပါတယ်။

◾️ရဲတွေက သူဟာ ဒီအမှုကြီးတစ်ခုလုံးရဲ့ နောက်ကွယ်ကဆရာကြီးအဖြစ်သံသယဝင်နေပါတယ်။  ပြီးခဲ့တဲ အပတ်စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်ကြေညာပြီးနောက် ပါလီမန်အဆောက်အဦထဲကနေ အမတ်တွေကို ဆွဲထုတ် ပစ်ဖို့ ယွန်းက သူ့ကိုအမိန့်ပေးခဲ့တယ်လို့ စစ်တပ်အထူးစစ်ရေးတပ်မှူးကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကွပ်ဂျွန် ကွန်းက အမတ်တွေကိုပြောပြခဲ့ပါတယ်။

◾️ရဲတွေဟာ ရဲချုပ် ဂျီဟိုနှင့် ပါလီမန်ရဲအစောင့်ဌာနမှူး ကင်မ်ဘွန်ဆစ်တို့ကိုလည်း ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ခပ်စော စောပိုင်းမှာဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး  ရဲချုပ်ရုံး၊ ဆိုးလ်မြို့ပြရဲဌာနနှင့် ပါလီမန်ရဲအစောင့်တပ်တွေကိုလည်း စီးနင်းရှာ ဖွေမှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

Source: Yonhap

၁၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

တရုတ်နိုင်ငံအနေနှင့် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို အစွမ်းဆောင်နိုင်ဆုံး ကူညီပေးနေပြီး  ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတွေအတွက် တက်ကြစွာတိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ တရုတ်နိုင်ငံက ပြောပါ  တယ်။

ဒီဇင်ဘာ၁၀ရက်က တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ပုံမှန်သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရသူ မစ္စ မော်နင်းက မီဒီယာများရဲ့မေးမြန်းမှုကိုပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source CCTV+

၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

◾️ဆီးရီးယားသမ္မတ ဘာရှာအယ်လ် အာဆတ်နှင့် သူ့မိသားစုကို ရုရှားနိုင်ငံက နိုင်ငံရေး ခိုလှုံခွင့်ပေး  လိုက်တယ်လို့ ရုရှား နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာ TASS က ကရင်မလင်သတင်းအရင်းအမြစ်ကို ကိုးကားပြီး သတင်း ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

◾️ဆီးရီးယားမှထွက်ပြေးလာတဲ့ အာဆတ်နှင့်သူ့မိသားစုတို့ဟာ ရုရှားနိုင်ငံမော်စကိုမြို့တော်သို့ ရောက်ရှိ လာပြီးနောက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအဖြစ်စဉ်းစားပြီး သူတို့ကို နိုင်ငံရေးခိုလှုံခွင့်ပေးလိုက်တာ ဖြစ်ကြောင်း သတင်းကဆိုပါတယ်။

◾️ရုရှားအနေနှင့် ဆီရီးယားအကျပ်အတည်းမှာ နိုင်ငံရေးအရဖြေရှင်းရန်လိုလားတယ်လို့ အမြဲပြောခဲ့ပါ တယ်။ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ စေ့စပ်ဆွေးနွေးပွဲပြန်လည်စတင်ဖို့ အမိအရတိုက်တွန်းကြောင်း TASS သတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

◾️ “ရုရှားအရာရှိတွေဟာ ဆီးရီးယားအတိုက်အခံလက်နက်ကိုင်ကိုယ်စားလှယ်တွေနှင့်ထိတွေ့ ပြောဆို နေပါတယ်။ သူတို့က သူတို့ရဲ့ခေါင်းဆောင်တွေဟာ ဆီးရီးယားက ရုရှားစစ်အခြေစိုက်စခန်းနှင့် သံရုံး အတွက် လုံခြုံရေးအာမခံတယ်လို့ ပြောပါတယ်” လို့ သတင်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုကိုကိုးကားပြီး TASS ကရေးသား ပါတယ်။

◾️အာဆတ်ဟာ ရာထူးကဆင်းလိုက်ပြီးဖြစ်ပြီး နိုင်ငံမှထွက်ခွာခဲ့ကာ အာဏာကိုငြိမ်းချမ်းစွာ လွှဲပြောင်း ပေးဖို့ သူ့လူတွေကို ညွှန်ကြားခဲ့တယ်လို့လည်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကပြောပါတယ်။

◾️“ ဆီးရီးယားရဲ့ အခြေအနေအပေါ် ကျွန်တော်တို့ အထူးစိုးရိမ်စွာစောင့်ကြည့်နေပါတယ်။ အာဆတ်နှင့်  လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခထဲပါဝင်ကြသူတွေအကြား စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတွေလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် အာဆတ်ဟာ  သမ္မတရာထူးစွန့်လွှတ်ပြီး နိုင်ငံမှထွက်ခွာဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာပါ။ ပြီးတော့ အာဏာကိုငြိမ်းချမ်းစွာလွှဲပေးဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်”လို့ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကပြောပါတယ်။

◾️ရုရှားနိုင်ငံဟာ ဆီးရီးယားအတိုက်ခံအုပ်စုတွေအားလုံးနှင့် ဆက်သွယ်နေပါတယ်။  ဆီးရီးယားလူ့အဖွဲ့ အစည်းမှလူမျိုးနွယ်တွေအားလုံးရဲ့ ထင်မြင်ချက်တွေကို လေးစားဖို့တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီဆုံးဖြတ်ချက် ၂၂၅၄ ကို အခြေခံပြီး အားလုံးပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံရေး  လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုစတင်ဖို့လည်းတောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်” လို့ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဆက်လက် ပြောဆိုပါတယ်။

Source:  ANI

၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

◾️ရုရှားက ဆီးရီးယားသမ္မတ ဘာရှာအယ်အာဆတ်ကို  စွန့်လွှတ်လိုက်သောကြောင့်  အာဆတ် ကျရှုံး သွားတာဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကပြောလိုက်ပါတယ်။

◾️အဲဒီအကြောင်းကို ထရမ့်က သူ့ရဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာ Truth မှာရေးခဲ့တာဖြစ်ပြီး “ အာဆတ်က သွားပြီ။ နိုင်ငံက ထွက်ပြေးသွားပြီ။ သူ့ကို အကာအကွယ်ပေးတဲ့ ဗလက်ဒီမာပူတင်ဦးဆောင်တဲ့ ရုရှား..ရုရှား..ရုရှား ဟာ သူ့ကို ဆက်ပြီးအကာအကွယ်ပေးဖို့ စိတ်မဝင်စားတော့ဘူး” လို့ ရေးခဲ့ပါတယ်။

◾️“ ရုရှားအနေနှင့် ပထမနေရာကို ပေးစရာအကြောင်းမရှိဘူး။ မစသင့်ခဲ့တဲ့ ပြီးတော့ အမြဲတမ်းရှိနေမယ့် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် သူတို့က ဆီရီးယားကို စိတ်ဝင်စားမှုမရှိတော့ဘူး” လို့ ထရမ့်ကရေးပါတယ်။

◾️ထရမ့်ဟာ ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာဇီလင်စကီးနှင့် စနေနေ့က ပါရီမှာ Notre-Dame ကျောင်းတော် ကြီး ပြန်ဖွင့်ပွဲအတွင်း တွေ့ခဲ့ကြပါတယ်။

◾️ယူကရိန်းစစ်ကိုမြန်မြန်ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ကြိုးစားမယ်လို့ ထရမ့်ကပြောပါတယ်။

◾️ရုရှားရော ယူကရိန်းနှစ်နိုင်ငံစလုံး  စစ်သားတွေရာထောင်သေပြီးဒဏ်ရာရရှိထားကြတယ်။ ယူကရိန်း ဆိုရင် အရပ်သားတွေ တော်တော်များများသေဆုံးကြရတယ်။ ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်က အပေးအယူ  လုပ်ပြီး ဒီမိုက်မဲမှုကို အဆုံးသတ်ချင်နေတယ်။ အပစ်အခတ်ချက်ခြင်းရပ်ကြပြီး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပွဲတွေ   စသင့်တယ် လို့ ထရမ့်ကပြောပါတယ်။

◾️“ ကျွန်တော် ဗလက်ဒီမာကိုကောင်းကောင်းသိတယ်။ ဒီအချိန်ဟာလုပ်ရတော့မယ်အချိန်ပါ၊ တရုတ်က ကူညီနိုင်တယ်။ ကမ္ဘာကစောင့်ဆိုင်းနေတယ်” လို့သူကဆက်ပြောပါတယ်။

Source: Reuters

၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄

တရုတ်နှင့်ရုရှား ရေတပ်များအကြား နားလည်မှုနှင့်ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှု နက်ရှိုင်းစေရေးအတွက်ရည်ရွယ်ပြီး  စစ်ရေယာဉ် လေးစီးပါဝင်တဲ့ ရုရှားရေတပ်အုပ်စုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ကြာသပတေးနေ့က တရုတ်နိုင်ငံ အရှေ့ပိုင်း ချင်းဒေါင်ဆိပ်ကမ်းမြို့ကို ဆိုက်ကပ်ရောက်ရှိခဲ့ကြပါတယ်။

Source CCTV+