Published 15 May 2022

မေ ၁၄ရက်က ရုရှားနိုင်ငံ မော်စကိုမှာ ပြုလုပ်တဲ့ သံတမန်ရေးရာနှင့်ကာကွယ်ရေးရာကောင်စီအစည်းအဝေးမှာ ရုရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂီလက်ဗရော့က “ အနောက်နှင့်ဖြစ်နေတဲ့ ရုရှားစစ်ဟာ ဘယ်လောက်ကြာမယ်ဆိုတာခန့်မှန်းရခက် တယ်” လို့ပြောလိုက်ပါတယ်။

Source AFP

Published 15 May 2022

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာ ဟင်းချက်ဆီဈေးနှုန်းတွေမြင့်တက်လာနေပြီး  ကုန်ဈေးနှုန်းတက်မှုကို ခပ်မြန်မြန်လျှော့ချနိုင်ဖို့ သွင်းကုန်ပိတ်ပင်မှု မလုပ်ဆောင်နိုင်တာကြောင့် လူထုရဲ့ မကျေနပ်မှုတွေရှိလာနေပြီး   သမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုရဲ့ ထောက်ခံမှုအဆင့်ဟာ ခြောက်နှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံးရောက်ရှိနေတယ်လို့ မေ၁၅ရက် တနင်္ဂနွေနေ့ နောက်ဆုံးစစ်တမ်းတစ်ခုအရသိရပါတယ်။

အင်ဒိုနီးရှားရဲ့ pollster Indikator Politik အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ထုတ်ပြန်တဲ့ လေ့လာမှုအရ ဂျိုကိုဝီလို့သိထားကြတဲ့ သမ္မတရဲ့ လူထုထောက်ခံမှုအဆင့်ဟာ မေလမှာ ၅၈.၁ ရာခိုင်နှုန်းသို့ကျဆင်းသွားကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒီအဆင့်ဟာ ၂၀၁၅ဒီဇင်ဘာနောက်ပိုင်းအနိမ့်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတုန်းက လူထုထောက်ခံမှု ၅၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကျဆင်းခဲ့တာပါ။

ဇန်နဝါရီကနေ ဧပြီအတွင်း ၁၂မှတ်ကျဆင်းသွားတာဟာ အရှေ့တောင်အာရှရဲ့ အကြီးဆုံးစီးပွားရေးအနေနှင့် ပြည်တွင်း ဟင်းချက်ဆီဈေးနှုန်းတွေနှင့် အိမ်ထောင်စုအခြေခံစားကုန်တွေရဲ့ဈေးနှုန်းတွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့ကြိုးစားနေရတဲ့ အချိန်နှင့် ပြီးခဲ့တဲ့လက စားအုန်းဆီကို ပြည်ပတင်ပို့မှုပိတ်ပင်တဲ့ အံအားသင့်စရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချအပြီးမှာ ဖြစ်လာခဲ့ရတာပါ။

အင်ဒိုနီးရှားဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်သူဖြစ်ပြီး အဲဒီမူဝါဒဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် ကမ္ဘာဈေးကွက်ကို ထိတ်လန့် အံအားသင့်သွားစေခဲ့ရပါတယ်။ စားသောက်ကုန်ကရတဲ့ အခွန်ငွေတွေကြောင့် ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်ပြည့်မီတာနှင့် ပြည်ပပို့တာပိတ်ပင်ထားတာကိုပြန်ရုပ်သိမ်းမယ်လို့ အဲဒီတုန်းက သမ္မတက ပြောခဲ့ပါတယ်။

မေ၅ရက်မှ၁၀ရက်အတွင်း ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့စစ်တမ်းအရ ဂျိုကိုဝီရဲ့ လူထုထောက်ခံမှုကျဆင်းရတာဟာ ဟင်းချက်ဆီဈေးနှုန်းတွေ တက်လာတာနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုတွေ၊ မူဝါဒအရမျှော်မှန်းချက်တွေနနှင့် လက်တွေ့မြေပြင်ဖြစ်ပေါ်နေတာတွေ ကွာဟနေတာတွေနှင့်ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြည်ပပို့တာပိတ်လိုက်ပေမယ့် ပြည်တွင်းမှာလည်း ဈေးနှုန်းက သိသိသာသာကျဆင်းခဲ့ခြင်းမရှိလို့ဖြစ်ပါတယ်။

လူပေါင်း၁၂၀၀ကိုမေးမြန်းဆန်းစစ်ခဲ့ရာမှာ အဲဒီထဲက ၉၀ရာခိုင်နှုန်းက ပြည်ပပို့ခြင်းပိတ်တာကို ထောက်ခံကြပြီး ၇၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော်က ဟင်းချက်ဆီဈေးနှုန်းဟာ အကုန်အကျမခံနိုင်တဲ့အဆင့်မှာရှိနေသေးတယ်လို့ဆိုကြပါတယ်။

Source Reuters

Published 15 May 2022

မြောက်အတ္တလန်တစ်စာချုပ်အဖွဲ့(နေတိုး)ကို ဆွီဒင်ဝင်ရောက်မယ့် အစိုးရရဲ့အစီအစဉ်ကို စနေနေ့က စတော့ဟုမ်းမှာ ဆန့်ကျင်သူတွေက ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။

ဆွီဒင်ရဲ့ အာဏာရပါတီဖြစ်တဲ့ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်ပါတီက တနင်္ဂနွေနေ့မှာ နေတိုးဝင်ဖို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာနှင့်ပတ်သက်လို့ ရှင်းလင်းတင်ပြဖို့ရှိပါတယ်။

“ "Say no to NATO"ဆိုတဲ့ ပြည်တွင်းအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက ဆန္ဒပြပွဲကို စီစဉ်ကျင်းပခဲ့တာဖြစ်ပြီး  အစိုးရရဲ့ တာဝန်ဟာ နိုင်ငံရဲ့လွတ်လပ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးကို ကာကွယ်တာဖြစ်သင့်တယ်လို့သူတို့က ပြောပြပါတယ်။ နေတိုးကိုဝင်ရောက်တာဟာ အဲဒီတာဝန်နှင့်ဆန့်ကျင်ပြီး လက်ရှိအခြေအနေကို ပိုမိုတင်းမာစေတယ်လို့ သူတို့ကဆိုပါတယ်။

ွီဒင်ဟာ ၁၉၉၃ခုနှစ်ကတည်းက ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုထက်ထိ နေတိုးမဟာမိတ်ထဲမှာ မပါဝင်တဲ့ အီးယူနိုင်ငံတွေက အနည်းငယ်ပဲကျန်ပါတော့တယ်။ ဆွီဒင်ဟာ ဖင်လန်နှင့်အတူနေတိုးကို ဝင်ရောက်လိုက်ပါက ၂၇နိုင်ငံရှိတဲ့အီးယူထဲမှာ နေတိုးမဝင်တာ လေးနိုင်ငံပဲကျန်တော့မှာဖြစ်ပြီး အဲဒီနိုင်ငံတွေက ဩစတြီးယား၊ဆိုက်ပရပ်စ်၊ အိုင်ယာလန်နှင့် မယ်လ်တာတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။

တစ်နည်းအားဖြင့် နေတိုးအဖွဲ့ဝင် ၃၂နိုင်ငံမှာ အီးယူနိုင်ငံ ၂၄နိုင်ငံဖြစ်လာမယ့် သဘောပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဆွီဒင်ပါလီမန်က သောကြာနေ့က နေတိုးဝင်သင့် မဝင်သင့် ဆန်းစစ်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ရာမှာ ပါတီအများစုက နေတိုးဝင်ရောက်ခြင်းဖြင့် နော်ဒစ်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအနေနှင့် လုံခြုံရေးတိုးတက်လာမယ်လို့ ကောက်ချက်ဆွဲကြပါတယ်။ လက်ဝဲပါတီနှင့် ဂရင်းပါတီတို့ကတော့ အဲဒီကောက်ချက်ကို မထောက်ခံကြပဲရှိခဲ့ပါတယ်။

Source CMG

#Sweden_to_joins_NATO

#Protest_Anti-NATO-in_Sweden

#နေတိုး_ဆွီဒင်

Published 15 May 2022

အသက်၁၈နှစ်အရွယ် လူဖြူလူငယ်သေနတ်သမားဟာ မေလ(၁၄)ရက် စနေနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းက နယူးယောက်အထက်ပိုင်း လူမည်းရပ်ကွက်တစ်ခုထဲက ကုန်စုံဆိုင်တစ်ဆိုင်မှာ ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ လူ(၁၀)ဦးသေဆုံးပြီး (၃)ဦးဒဏ်ရာရရှိသွားပါတယ်။

အဲဒီလူဖြူလူငယ်ဟာ ချေမှုန်းရေးပုံစံရိုင်ဖယ်တစ်လက်နှင့်ဖြစ်ပြီး တစ်ဦးတည်းကျူးလွန်ပုံရတယ်လို့ အာဏာပိုင်တွေက ပြောပါတယ်။ သူဟာ သူ့နေအိမ်ကနေ ဘတ်ဖယ်လိုကို နာရီပေါင်းများစွာ ကားမောင်းလာတာဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ သူ့တိုက်ခိုက်မှုကို အမေဇုန်ကပိုင်တဲ့ တွစ်ချ် Twitch ပလက်ဖောင်းကနေ တိုက်ရိုက်ရုပ်သံထုတ်လွှင့်ခဲ့ပါတယ်။

သေနတ်နှင့်အပစ်ခံရတဲ့သူ ၁၃ဦးမှာ ၁၁ဦးဟာ လူမည်းတွေဖြစ်တယ်လို့ အရာရှိတွေက ပြောပါတယ်။ အခြားနှစ်ဦးကတော့ လူဖြူတွေဖြစ်ပြီး ဒါဟာ လူမျိုးရေးပိုင်းချို့ယွင်းမှုလားဆိုတာ မရှင်းလင်းသေးပါဘူး။

တရားရုံးစာရွက်စာတမ်းများအရ သူဟာ နယူးယောက်တောင်ပိုင်းဒေသ ပင်န်စီဗေးနီးယားနယ်စပ်က လူဦးရေ ၅၀၀၀လောက်သာရှိတဲ့ ပေတွန်မြိုမှာနေထိုင်တဲ့  ဂျန်ဒရွန်ဆိုသူဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

သူ့ကို ပထမအဆင့် လူသတ်မှုနှင့် ပြည်နယ်တရားရုံးမှာ အမှုဖွင့်လိုက်ပြီး ဒါဟာ ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းခွင့်မရှိ ဘဲ အမြင့်ဆုံး ထောင်တစ်သက်တစ်ကျွန်းကျခံနိုင်တဲ့ ပြစ်မှုဖြစ်ပါတယ်လို့ အီရီစီရင်စု ခရိုင်ရှေ့နေ ဂျွန်ဖလင်းက ပြောပါတယ်။  နယူးယောက်မှ သေဒဏ်မရှိပါဘူး။

သူဟာ ဘင်ဟမ်တွန်အနီးက နယူးယောက်ရဲ့ဘရွမ်းကွန်မြူနတီကောလိပ် ကျောင်းသားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး သူ့ကိုမဖမ်းမိခင်မှာ ကိုယ့်ကိုကိုယ်သတ်သေဖို့လုပ်သေးတယ်လို့ ဘတ်ဖယ်လိုပုလိပ်မင်းကြီး ဂျိးဇက် ဂရမ်မက်လျားက သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောပါတယ်။

သူဟာ Tops Friendly Markets ရဲ့ ကားရပ်ရာနေရာမှာ လူသုံးဦးကို အရင်ဆုံးပစ်သတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီနောက် သူဟာ စတိုးဆိုင်လုံခြုံရေးလုပ်နေတဲ့ အငြိမ်းစားရဲအရာရှိနှင့် အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူက ကျည်ကာ အင်္ကျီဝတ်ထားပါတယ်။ သေဆုံးသူ(၁၀)ဦးထဲမှာ အဲဒီလုံခြုံရေးလည်းပါဝင်ပါတယ်။ကျန်(၉)ယောက်က ဈေးဝယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။ စတိုးဆိုင်ဝန်ထမ်း(၃)ဦးဟာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး သူတို့ဟာ အသက်ရှင်ဖို့များပါတယ်။

သူ့ကိုယ်သူစစ်တပ်ထဲကလိုပုံစံနှင့်” လို့ ဆိုင်မန်နေဂျာ ရွန်နယ်လ်ဟာရစ်က သတင်းစာကိုပြောပါတယ်။ သူဟာ သေနတ်နှင့် အချက်ပေါင်း (၇)လောက်ပစ်ခဲ့တာလို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

Source Reuters

Published 14 May 2022

တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ကြီးထွားလာမှုကိုရင်ဆိုင်နေရချိန် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေနှင့် ဝါရှင်တန်မှာကျင်းပတဲ့  ပထမဆုံးထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေအတွက် ရေရှည်ကတိကဝတ်ပြုလိုက်ပါတယ်။

ဘိုင်ဒင်က ကနဦးဦးစီးဦးရွက်ပြုမှုအဖြစ် ဒေါ်လာသန်း၁၅၀အစီအစဉ်နှင့် အာဆီယံအတွက် ပထမဆုံး အချိန်ပြည့် အမေရိကန် သံအမတ်ကြီးကိုခန့်အပ်မှာကို ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

ဒါဟာ အမေရိကန်-အာဆီယံဆက်ဆံရေးရဲ့ ခေတ်သစ်တစ်ခုလို့သူကကြိုဆိုလိုက်ပြီး အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ မဟာဗျူဟာအချက်အခြာထဲမှာ အာဆီယံရဲ့ဗဟိုပြုမှုပါဝင်တယ်လို့ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

လွတ်လပ်ပွင့်လင်း၊တည်ငြိမ်ကြွယ်ဝပြီးဒူပေနာပေခံနိုင်မှုနှင့် လုံခြုံမှုရှိတဲ့ ဒေသတစ်ခုကို ကျွန်တော်တို့ရှာဖွေနေတာဖြစ်တယ် လို့ ဘိုင်ဒင်က အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေကိုပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

Source AFP

Published 13 May 2022

အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု(ယူအေအီး)ရဲ့ သမ္မတ ရှိတ်ခါလီဖာဘင်ဇာယတ်အယ်လ်နာယန် ကွယ်လွန်သွားပြီလို့ သမ္မတရေးရာ ဝန်ကြီးဌာနက မေလ(၁၃)ရက်သောကြာနေ့က ကြေညာပါတယ်။ သူဟာ အာဘူဒါဘီစော်ဘွားလည်းဖြစ်ပါတယ်။

“ သမ္မတရေးရာဝန်ကြီးဌာနဟာ ယူအေအီးပြည်သူတွေ၊အာရပ်နှင့် အစ္စလမ်မစ်နိုင်ငံတွေနှင်ကမ္ဘာကြီးကို သမ္မတ ရှိခါလီဖာဘင်ဇာယတ်အယ််နာယန် သောကြာနေ့က ကွယ်လွန်ကြောင်း ပူဆွေးကြေကွဲစွာကြေညာပါတယ်” လို့ နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာကနေကြေညာခဲ့ပါတယ်။အသေးစိတ်တော့ ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းမပြုပါဘူး။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ဒုတိယသမ္မတနှင့်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိမိုဟာမက်ဘင်ရာရှစ်အယ်လ်မက်တွမ်ဟာ ယာယီသမ္မတအဖြစ် ဖက်ဒရယ်ကောင်းစီက နောက်သမ္မတရွေးချယ်ပေးတဲ့အထိ ထမ်းဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်ကောင်စီဟာ စော်ဘွား (၁၇)ဦးပါ အဖွဲ့ဖြစ်ပပြီး ရက်ပေါင်း၃၀အတွင်းတွေ့ဆုံရမှာပါ။

၂၀၁၄ခုနှစ်မှာ လေဖြတ်ပြီးကတည်းက ၁၉၄၉မှာမွေးဖွားခဲ့တဲ့ ခါလီဖာဟာလူမြင်ကွင်းကိုသိပ်မထွက်တော့ပါဘူး။ သူ့ရဲ့ ညီအစ်ကိုဝမ်းကွဲဖြစ်တဲ့ အမ်ဘီဇက်လို့သိကြတဲ့ အာဘူဒါဘီအိမ်ရှေ့မင်းသား မိုဟာမက်ဘင်ဇာယက်ဟာ လက်တွေ့ အုပ်ချုပ်နေသူဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

ယူအေအီးဟာ ဝမ်းနည်းဘွယ်နေ့ပေါင်း ၄၀ သတမှတ်ထားပြီး သောကြာနေ့ကစလို့ အလံကိုတိုင်တစ်ဝက် လျှော့ချလွှင့်ထူလိုက် ပါတယ်။ အစိုးရနှင့်ပုဂ္ဂလိကလုပ်ငန်းတွေကို သုံးရက်ရပ်ဆိုင်းထားတယ်လို့ ဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။

အာဘူဒါဘီရဲ့အချမ်းသာဆုံးစော်ဘွားအဖြစ် ခါလီဖာဟာ ၂၀၀၄ခုနှစ်က အာဏာစတင်ရခဲ့ပြီး နိုင်ငံခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာပါတယ်။ သူ့အရိုက်အရာကို အိမ်ရှေ့မင်းသား ရှိတ်မိုဟာမ်ကက ဆက်ခံဖွယ်ရှိနေပါတယ်။

ခါလီရဲ့ဖခင် ကွယ်လွန်သူ ရှိတ်ဇာဘတ်ဘင်ဆူလ်တန်အယ်လ်နာယန်ဟာ ၁၉၇၁ ခုနှစ်မှာယူအေအီးကို ဖက်ဒရယ်နိုင်ငံ အဖြစ် တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကစပြီး ပင်လယ်ကွေ့နိုင်ငံရဲ့ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုကို အများဆုံးရယူထားတဲ့ အာဘူဒါဘီဟာ သမ္မတနေရာရယူထားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

Source Reuters