#WorldBusiness
Published - 9 February 2022
Meta ကုမ္ပဏီနဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂတို့ နောက်ထပ်တစ်ခါ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံရဖွယ် ရှိနေပါတယ်။
ဥရောပသမဂ္ဂမှ လူမှုကွန်ရက်အချက်အလက်တွေကို အမေရိကန်သို့ ပြန်မပို့ပေးဖို့ စည်းမျဉ်းဥပဒေထုတ်ပြန်လိုက်ပါက ဥရောပရှိလူမှုကွန်ရက်ဝန်ဆောင်မှုတွေကို ရပ်ဆိုင်းသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ကမ္ဘာကျော်နည်းပညာကုမ္ပဏီ Meta က နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာမှာ ကြာသပတေးနေ့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပသမဂ္ဂမှ သုံးစွဲသူအချက်အလက်များကို အမေရိကန်ဆာဗာတွေကနေ မျှယူသုံးစွဲနိုင်တဲ့ အပြန်အလှန်သဘောတူညီချက် SCC ဟာ တရားမဝင်ဘူးလို့ အိုင်ယာလန်မှ အချက်အလက်စောင့်ကြည့်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့က Meta ကုမ္ပဏီကို ၂၀၂၀ စက်တင်ဘာလက သတိပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် ပထမ ၆ လအတွင်း SCC သဘောတူညီချက်ကို ဆက်လက်အသုံးပြုနိုင်ခြင်းရှိမရှိအပေါ် အပြီးသတ်ဆုံးဖြတ်ချက်ပေးသွားဖို့ Meta ကမျှော့်လင့်နေပါတယ်။
အတ္တလန်တစ်ဒေသတလျှောက် အချက်အလက်ပို့ဆောင်လွှဲပြောင်းရေးပုံစံက မကိုက်ညီဘဲ SCC သဘောတူညီချက်တွေအတိုင်း လုပ်ဆောင်ခွင့်မရဘူးဆိုရင် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်နဲ့အင်စတာဂရမ်အပါအဝင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နာမည်ကြီးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေကို ဥရောပမှာ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမှာမဟုတ်ပါဘူးလို့ Meta က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန်တို့ကြား အချက်အလက်မျှယူသုံးစွဲရေးဆောင်ရွက်ချက်ဖြစ်တဲ့ Privacy Shield ကို ဥရောပတရားရုံးက တရားမဝင်ကြောင်း သတ်မှတ်ခဲ့ပြီးနောက် အိုင်ယာလန်စောင့်ကြည့်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့က အခုလိုသတိပေးလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်ရဲ့ အချက်အလက်စောင့်ကြည့်ရေးစနစ်က ဥရောပသမဂ္ဂအချက်အလက် ကာကွယ်ရေးစံနှုန်းများနဲ့ မကိုက်ညီဘူးဆိုကာ Privacy Shield ကို ပယ်ချလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

Privacy Shield သဘောတရားအရ SCC ကို အခြားနိုင်ငံများနဲ့ အချက်အလက်လွှဲပြောင်းပေးဖို့ ထောက်ခံထားတာဖြစ်ပေမယ့် ထိုနိုင်ငံများရဲ့ အချက်အလက်ကာကွယ်ရေးဥပဒေများက ဥရောပသမဂ္ဂစည်းမျဉ်းများနဲ့ ကိုက်ညီရမယ်လို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။

"Meta က သူတို့ရဲ့ အချက်အလက်ကာကွယ်ရေးစံနှုန်းများကို လက်လျှော့ပြီး ဥရောသမဂ္ဂကို ခြိမ်းခြောက်လာလို့မရပါဘူး။ သူတို့ပဲဆုံးရှုးမှုတွေ ကြုံတွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်" လို့ ဥရောပပါလီမန်မှ 'အိက်ဇဲဗော့စ်'က အင်္ဂါနေ့က တွစ်တာကနေ သတိပေးလိုက်ပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် Meta ကုမ္ပဏီရဲ့အမြတ်ငွေ ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်က ဥရောပကနေရရှိထားတာဖြစ်ပါတယ်။Meta မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက Insider ကိုပြောကြားရာမှာ "ဥရောပကနေ ဆုတ်ခွာဖို့တော့ အစီအစဉ်မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ Meta နဲ့ အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ဝန်ဆောင်မှုတွေက ကမ္ဘာအနှံ့မှာ ဝန်ဆောင်မှုပေးနိုင်ဖို့ ဥရောပသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန်ကြား အချက်အလက်မျှယူသုံးစွဲခြင်းကို မှီခိုနေရပါတယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေက ရေရှည်မှာ အချက်အလက်သုံးစွဲရေးကို ကာကွယ်ဖို့ တိကျရှင်းလင်းတဲ့စည်းမျဉ်းဥပဒေတွေ လိုအပ်ပါတယ်။ဥရောပရှိ လုပ်ငန်းခွင်တွေက ဆက်လက်တိုးတက်နေတာဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီလုပ်ငန်းခွင်တွေအပေါ် သက်ရောက်မှုတွေကို မျက်ခြေမပြတ်စောင့်ကြည့်နေကြပါတယ်လို့ ပြောသွားပါတယ်။
Source: Business Insider

Published 5 Feb 2022

အင်ဂျင်တစ်လုံးတပ် ဆက်စနာ၂၀၇ Cessna 207 လေယာဉ်ငယ်တစ်စီး သောကြာနေ့က ပီရူးနိုင်ငံရဲ့ နာမည်ကျော် နဇကာလိုင်းကို ရှုမျှော်လင်းကြည့်ဖို့အသွားလမ်းခရီးမှာ ပျက်ကျခဲ့တဲ့အတွက် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် (၅)ဦး နှင့် လေယာဉ်အမှုထမ်း(၂)ဦးတို့ သေဆုံးခဲ့ကြရပါတယ်။

Source AFP

Published 05 February 2022

အရင်က Facebook လို့ လူသိများခဲ့တဲ့ Meta ကုမ္ပဏီဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၃ ရက်နေ့ ကြာသပတေးနေ့ တစ်ရက်တည်းနဲ့ပင် စတော့ဈေးကွက် အကြီးမားဆုံးထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

စတော့ရှယ်ယာ ၂၆ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့ပြီး ဈေးကွက်တန်ဖိုးမှာလည်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၃၀ ဘီလီယံ ထိုးကျသွားခဲ့ပါတယ်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ကုမ္ပဏီရဲ့ဝင်ငွေ စိတ်ပျက်ဖွယ်နည်းပါးခဲ့ပြီးနောက် အခုလိုဈေးကွက်တန်ဖိုးတွေပါ ထိခိုက်လာတာဖြစ်ပါတယ်။

လူမှုကွန်ရက်အက်ပ်လီကေးရှင်းတွေကို အဓိကထားနေတဲ့လုပ်ငန်းအဖြစ်ကနေ metaverse လို့ခေါ်တဲ့ ဖြစ်တည်မှုပုံရိပ်ယောင်ကမ္ဘာကြီးကို ဖန်တီးဖို့ ပြောင်းလဲအာရုံစိုက်လာကြောင်း အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် 'မာ့ခ်ဇူကာဘာ့ဂ်'က ဖော်ပြခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အခုအချိန်မှာ Meta ကုမ္ပဏီ ဒုက္ခအကျဉ်းအကြပ်ထဲရောက်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်း ၆ ခုက...

(၁) သုံးစွဲသူအရေအတွက် ဆက်လက်တိုးတက်မှုမရှိခြင်း

- ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်သုံးစွဲတဲ့သူ အရေအတွက်တိုးများလာခြင်းက အဆုံးသတ်ကိုကျော်လွန်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။

- Meta ကုမ္ပဏီရဲ့ အက်ပ်လီကေးရှင်းတွေဖြစ်တဲ့ Instagram, Messenger, WhatsApp တို့မှာ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့အထိ အသုံးပြုသူအသစ်တွေ ရှိလာခဲ့ပေမယ့် အဓိကအက်ပ်လီကေးရှင်း ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်မှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့လတွေမှာ အသုံးပြုသူ သန်းတဝက်လောက်အထိ လျော့နည်းလာခဲ့ပါတယ်။

- ဝင်တွေကြီးကြီးမားမားမရရှိသေးတဲ့ WhatsApp လို မက်ဆေ့ပို့ဆက်သွယ်တဲ့ဝန်ဆောင်မှုမျိုးမှာ ဝင်တွေရရှိအောင်ပြုလုပ်ဖို့နဲ့ အခြားအခွင့်အလမ်းတွေဆီကနေ ရရှိအောင်ပြုလုပ်ဖို့ အမှုဆောင်တွေက ထောက်ပြထားပါတယ်။

- Meta ရဲ့ အခြားအက်ပ်လီကေးရှင်းဖြစ်တဲ့ Instagram လိုဟာမျိုးက သုံးစွဲသူအမြင့်ဆုံးအနေအထား ရောက်ရှိနိုင်မလားဆိုတာကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက အကဲဖြတ်စောင့်ကြည့်သွားဖို့ ဖြစ်နိုင်ချေများပါတယ်။

(၂) Apple ရဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက် ပြောင်းလဲပြင်ဆင်မှုများ

- ပြီးခဲ့တဲ့နွေဦးရာသီတုန်းက Apple က သူတို့ရဲ့ စမတ်ဖုန်းလုပ်ဆောင်ချက်စနစ်တွေမှာ  App Tracking Transparency ဆိုတဲ့ စနစ်ကို စတင်ထည့်သွင်းလိုက်ပါတယ်။

- အဆိုပါစနစ်ဟာ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်လို အက်ပ်လီကေးရှင်းတွေက iPhone အသုံးပြုသူတွေရဲ့ အွန်လိုင်းပေါ်ကလုပ်ဆောင်ချက်တွေကို စောင့်ကြည့်ဖို့ iPhone အသုံးပြုသူတွေ ခွင့်ပြုမှာလား ဆိုတာကို ရွေးချယ်လို့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

- အခုအခါ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်နဲ့အခြားအက်ပ်လီကေးရှင်းတွေက iPhone အသုံးပြုသူတွေရဲ့ လုပ်ဆောင်ပုံအချက်အလက်တွေကို စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခွင့်ရဖို့ အသုံးပြုသူတွေထံ ခွင့်ပြုချက်တောင်းရမှာဖြစ်ပြီး သုံးစွဲသူအများစုကတော့ ခွင့်မပြုခဲ့ကြပါဘူး။

- Meta ကုမ္ပဏီရဲ့ အဓိကငွေရပေါက်ဖြစ်နေတဲ့ ဖေ့စ်ဘွတ်ပေါ်မှ ကြော်ငြာတွေကို ကြည့်ရှုသူနည်းသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

- ပိုပြီးအထိနာရတဲ့အချက်က iPhone အသုံးပြုသူတွေက ဖုန်းထဲကပေါ်လာတဲ့ကြော်ငြာတွေကနေ ဝယ်ယူသုံးစွဲမှုမှာ Android ဖုန်းအသုံးပြုသူတွေထက် ပိုပြီးဝယ်ယူသုံးစွဲကြသူတွေဖြစ်ပါတယ်။

(၃) အွန်လိုင်းကြော်ငြာလုပ်ငန်းတွေမှာ Google ကယှဉ်ပြိုင်လာမှု

- Meta ကုမ္ပဏီဒုက္ခရောက်နေတဲ့အတွက် ပြိုင်ဘက်ကုမ္ပဏီတွေ အခွင့်သာဖို့ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

- Apple ရဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်ပေါ်လစီ ပြောင်းလဲမှုက အသုံးပြုသူတွေရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်အလိုက် ကြော်ငြာပြသခွင့်ရဖို့ အခွင့်အရေးနည်းလာတာကြောင့် ကြော်ငြာလုပ်ငန်းရှင်တွေက Google လို နေရာတွေမှာ ပြောင်းပြီးကြော်ငြာအတွက် သုံးစွဲလာကြပါတယ်။

- Meta နဲ့မတူတဲ့အချက်က Google က အသုံးပြုသူတွေရဲ့အချက်အလက်တွေအတွက် Apple ကို မှီခိုနေစရာမလိုပါဘူး။

(၄) TikTok ကိုယှဉ်ပြိုင်လာတဲ့ Reels ရဲ့ပြဿနာ

- တရုတ်နိုင်ငံထုတ် TikTok အက်ပ်လီကေးရှင်းမှာ သုံးစွဲသူ ၁ ဘီလီယံကျော်ရှိနေပြီး ဗီဒီယိုအတိုလေးတွေ ရိုက်ကူးအသုံးပြုလို့ရတာကြောင့် စွဲစွဲလမ်းလမ်းအသုံးပြုနေကြပါတယ်။

- TikTok နဲ့ယှဉ်ပြိုင်ဖို့အတွက် Meta က TikTok လို ဗီဒီယိုအတိုလေးတွေ ရိုက်ကူးလို့ရတဲ့ Instagram Reels ကို ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။

- Reels က Instagram သတင်းပို့စ်အသစ်တွေထက် ပိုမိုလူကြိုက်များလာခဲ့ကြောင့် မစ္စတာ'ဇူကာဘာ့ဂ်'က ဆိုပါတယ်။

- ပြဿနာက Reels က အသုံးပြုသူတွေပိုများလာပေမယ့် ဝင်ငွေရရှိမှုမှာတော့ Instagram က သတင်းပို့စ်တွေ Story တွေလောက် မရရှိတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

(၅) Metaverse အစီအစဉ်မှာ အလွန်အကျွံရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားခြင်း

- metaverse စနစ်က အင်တာနက်လောကရဲ့ နောက်တဆင့်ဖြစ်လာမယ်လို့ မစ္စတာ'ဇူကာဘာ့ဂ်'က ယုံကြည်ထားပါတယ်။

- ဖြစ်တည်မှုပုံရိပ်ယောင်တွေနဲ့ ကမ္ဘာ့အနှံ့ကလူတွေ ဆက်သွယ်လုပ်ကိုင်ကြလိမ့်မယ်လို့ ယူဆထားတာကြောင့် metaverse ကို အကြီးအကျယ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားတာဖြစ်ပါတယ်။

- ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလီယံသုံးစွဲခဲ့ပြီး အနာဂတ်မှာလည်း ဒီထက်ပိုမိုသုံးစွဲသွားဖို့ မျှော်မှန်းထားပါတယ်။

(၆) တရားမျှတစွာယှဉ်ပြိုင်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး စွပ်စွဲခံရခြင်းများ

- ဖက်ဒရယ်ကုန်သွယ်ရေးကော်မရှင်၊ တိုင်းရှေ့နေချုပ်တွေက Meta ကုမ္ပဏီကို စီးပွားရေးပြိုင်ဘက်အပေါ် မတရားပြုခဲ့လားဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေ ပြုလုပ်နေကြပါတယ်။

- အမေရိကန်ရှိ ဥပဒေထုတ်ပြန်သူများက ကွန်ဂရက်မှဆောင်ရွက်ချက်တွေနဲ့ ပူးပေါင်းကာ တရားမျှတစွာယှဉ်ပြိုင်ရေးဥပဒေကို အတည်ပြုနိုင်ရေး လုပ်ဆောင်နေကြပါတယ်။

- Meta က လက်ဝါးကြီးအုပ်ခြယ်လှယ်နေတဲ့ လူမှုကွန်ရက်မဟုတ်ကြောင်း၊ TikTok, Apple, Google နဲ့ အခြားပြိုင်ဘက်များစွာနဲ့ အပြိုင်အဆိုင်ဖြစ်နေကြောင်း မစ္စတာ'ဇူကာဘာ့ဂ်'က ဆိုပါတယ်။

Source: The Straits Times

#WorldBusiness
Published- 4 Feb 2021
မာ့ခ်ဇူကာဘတ်ဟာ ကြာသပတေးနေ့တစ်ရက်တည်းမှာပဲ သူ့ရဲ့ Meta Platform က စတော့ဈေးတွေထိုးကျသွားလို့ သူ့ရဲ့ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုတွေထဲက ဒေါ်လာ ၂၉ဘီလျံဆုံးရှုးမှုဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာပဲ ဘီလျံနာ ဂျက်ဖ်ဘီဇော့ဗ်ဟာ အမေဇုန် Amazon ရဲ့ ဝက်ဝက်ကွဲဝင်ငွေတွေကြောင့် ဒေါ်လာ ၂၀ဘီလျံ ပိုပြီးချမ်းသာကြွယ်ဝသွားပါတယ်။

ဇူကာဘတ်ရဲ့ Metaဟာ အမေရိကန်ကုမ္ပဏီတစ်ခုအနေနှင့် တစ်ရက်တည်းမှာပဲ ဈေးကွက်တန်ဖိုးအများဆုံးထိုးကျတဲ့ ကုမ္ပဏီဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီရိုက်ခတ်မှုကြောင့် အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် ဇူကာဘတ်ရဲ့ အသားတင် ချမ်းသာကြွယ်ဝမှု တန်ဖိုးဟာ ၈၅ဘီလျံသို့ကျဆင်းသွားတယ်လို့ Forbes မဂ္ဂဇင်းအရသိရပါတယ်။

ဇူကာဘတ်ဟာ ယခင်ဖေ့စ်ဘုတ်လို့သိကြတဲ့ အဲဒီနည်းပညာကုမ္ပဏီရဲ့ ရှယ်ယာ ၁၂.၈ ရာခိုင်နှုန်းပိုင်ဆိုင်ထားသူဖြစ်ပါတယ်။အမေဇုန် Amazonကို တည်ထောင်သူနှင့် ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တဲ့ ဘီဇော့ဗ်ဟာ ကုမ္ပဏီရဲ့ရှယ်ယာ ၉.၉ ရာခိုင်နှုန်းပိုင်ဆိုင်တယ်လို့ ရီဖီနီတစ်ပ်ဒေတာ အရသိရပါတယ်။ Forbes အဆိုအရ သူဟာ ကမ္ဘာ့တတိယမြောက်အချမ်းသာဆုံးပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ပါတယ်။

အမေဇုန်ဟာ ရီဗီယန်ဆိုတဲ့ လျှပ်စစ်ကားကုမ္ပဏီမှာရင်းနှီးမြှပ်နှံလိုက်တဲ့အတွက် ယင်းရဲ့ အမြတ်တွေတက်လာပါတယ်။ ပြီးတော့ အမေရိကန်က လပေးကြည့်ရှုသူတွေရဲ့ နှုန်းထားတွေကိုလည်းမြှင့်မယ်လို့ဆိုထားတဲ့အတွက် သူ့ရှယ်ယာတွေ ၁၅ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်သွားပါတယ်။ဒါဟာ ၂၀၀၉ အောက်တိုဘာကတည်းကဆိုရင် အကြီးမားဆုံး အမြတ်ထွက်ရှိမှုဖြစ်ပါတယ်။

ဘီဇော့ဗ်ရဲ့ အသားတင်ချမ်းသာကြွယ်ဝမှုဟာ လွန်ခဲ့တဲ့တစ်နှစ်ကထက်စာရင် ၂၀၂၁ခုနှစ်မှာ ၅၇ ရာခိုင်နှုန်း ပိုချမ်းသာလာပြီး စုစုပေါင်း ပိုင်ဆိုင်မှု ဒေါ်လာ ၁၇၇ဘီလျံအထိရှိလာပါတယ်။ ကပ်ဘေးအတွင်း လူတွေဟာ အွန်လိုင်းဈေးဝယ်တဲ့အပေါ် အကြီးအကျယ်မှီခိုနေရတာကြောင့် ဝင်ငွေတွေအမြင့်ဆုံးတိုးတက်ရရှိလာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဆူကာဘတ်ဟာ အခုဆိုရင် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးဘီလျံနာတွေထဲမှာ အဆင့် ၁၂နေရာရရှိနေပါတယ်။ သူဟာ အိန္ဒိယက ထိပ်သီးတွေဖြစ်တဲ့ မူကက်ခ်အမ်ဘာနီနှင့် ဂေါ်တန်အက်ဒါနီတိုရဲ့ နောက်မှာရောက်သွားပါတယ်။
Source Reuters