#WorldPolitics
Published - 25 March 2022

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း'ဒေါ်နယ်ထရမ့်'က ၂၀၁၆ အမေရိကန်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြိုင်ဘက်တွေဖြစ်ခဲ့တဲ့ 'ဟီလာရီကလင်တန်'နဲ့ အခြားဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံရေးသမားများစွာကို ကြာသပတေးနေ့က တရားစွဲဆိုလိုက်ပါတယ်။

ရုရှားကို ထရမ့်သွားရောက်စည်းရုံးခဲ့တာကိုအကြောင်းပြပြီး ရွေးကောက်ပွဲမှာ နိုင်ငံရေးသမားတွေ လိမ်လည်ကြံစည်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ကြတယ်လို့ 'ထရမ့်'ကစွပ်စွဲလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

ထိုတရားစွဲဆိုချက်ထဲမှာ 'ထရမ့်'သမ္မတဖြစ်စဉ်ပထမဆုံးလေးနှစ်အတွင်း ထပ်ခါထပ်ခါထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့မကျေနပ်ချက်တွေ တသီတတန်းကြီးပါဝင်နေပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'ကိုအရေးနိမ့်ခဲ့ရာမှာလည်း လိမ်လည်ကြံစည်မှုကြီးကြောင့်လို့ အခိုင်အမာဆိုထားပါတယ်။

"တရားခံတွေက ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပြိုင်ဘက်ဒေါ်နယ်ဂျေထရမ့်ဟာ ရန်ဘက်နိုင်ငံတစ်ခုနဲ့ပူးပေါင်းကြံစည်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ မဟုတ်မမှန်သတင်းတွေကို မသမာတဲ့နည်းနဲ့ပူးပေါင်းလုပ်ကြံခဲ့ပါတယ်" လို့ သမ္မတဟောင်းက ၁၀၈ မျက်နှာပါတဲ့ အမှုစွပ်စွဲချက်ကြီးကို ဖလော်ရီဒါရှိ ဖက်ဒရယ်တရားရုံးမှာ လျှောက်တင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

သူတစ်ပါးအားထိခိုက်နစ်နာစေတဲ့ သတင်းမှားတွေကိုပူးပေါင်းကြံစည်ခြင်းနဲ့ မသမာမှုပြုလုပ်ခြင်းဆိုတဲ့အကြောင်းအရာတွေနဲ့ အဓိကတရားစွဲဆိုထားတာပါ။

ကလင်တန်ရဲ့ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးကတော့ ဒီကိစ္စကိုမှတ်ချက်ပြုဖို့ ငြင်းဆန်သွားပါတယ်။
တရားစွဲဆိုမှုမှာ လျော်ကြေးနဲ့နစ်နာကြေးတွေတောင်းဆိုဖို့ ပါဝင်နေပါတယ်။

'ထရမ့်'က တရားရုံးကဆုံးဖြတ်တဲ့ကုန်ကျစရိတ်အတိုင်း ပေးဆောင်ရဖို့ရှိနေပြီး ဒေါ်လာ ၂၄ သန်းကျော်ကုန်ကျနိုင်တဲ့အပြင် တရားခုခံရေးစရိတ်၊ တရားဝင်အခကြေးစရိတ်၊ ဆက်စပ်ကုန်ကျစရိတ်များလည်း ပါဝင်လာနိုင်ပါတယ်။

မသမာမှုကိစ္စများကိုကိုင်တွယ်ရာမှာကျွမ်းကျင်တဲ့ ရှေ့နေ'ဂျက်ဖ်ဂရဲလ်'က 'ထရမ့်'အနေနဲ့ အချိန်အကြာကြီးနေမှ မသမာမှုကိုတိုင်ကြားတာဖြစ်လောက်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အရပ်ဘက်မသမာမှုတိုင်ကြားခြင်းတွေကို အချိန် ၄ နှစ်အတွင်းကိုင်တွယ်ဆုံးဖြတ်ခွင့်ရှိပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အဲဒီ ၄ နှစ်ဆိုတဲ့သက်တမ်းက ဘယ်အချိန်ကစပြီးသတ်မှတ်သလဲဆိုတာကတော့ အငြင်းပွားမှုရှိနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။

တရားစွဲဆိုခံရသူတွေကတော့ တရားခုခံပိုင်ခွင့်အမျိုးမျိုးဖြင့် ပြန်လည်ချေပနိုင်ပေမယ့် အချိန်ကြာမြင့်စွာတရားစွဲဆိုပြီးမှသာ ဒီလိုခုခံချေပလေ့ရှိကြောင်း 'ဂရဲလ်'ကဆိုပါတယ်။
'ထရမ့်'တရားစွဲဆိုတဲ့သူတွေထဲမှာ ဗြိတိန်ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိဟောင်း'ခရစ္စတိုဖာစတီးလ်'လည်း ပါဝင်နေပါတယ်။

၂၀၁၆ ခုနှစ်နိုဝင်ဘာလရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် 'စတီးလ်'ရေးသားဖော်ပြခဲ့တဲ့စာရွက်စာတမ်းဖော်ပြချက်ထဲမှာ 'ထရမ့်'ရဲ့ ရီပတ်ဘလစ်ကန်စည်းရုံးရေးအကြံပေးတွေနဲ့ ရုရှားတို့ဟာ ကလင်တန်ကိုအနိုင်ရဖို့ နောက်ကွယ်ကနေပူးပေါင်းကြံစည်ခဲ့ကြကြောင်း စွပ်စွဲရေးသားခဲ့ပါတယ်။

၂၀၂၀ ခုနှစ်က အမေရိကန်လွှတ်တော်ကော်မတီမှထုတ်ပြန်ခဲ့ရာမှာ ရုရှားတို့က ရီပတ်ဘလစ်ကန်နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားသူ'ပေါလ်မန်နာဖော့'နဲ့ WiKiLeaks ဝက်ဘ်ဆိုက်တို့ ကိုအသုံးချပြီး ၂၀၁၆ ရွေးကောက်ပွဲမှာ 'ထရမ့်'အနိုင်ရအောင် ကူညီပေးခဲ့ကြတယ်လို့ ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
ရွေးကောက်ပွဲကိစ္စမှာ ရုရှားတို့ကပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့သတင်းကို ရုရှားတို့ကငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

FBI ညွှန်ကြားရေးမှူးဟောင်း'ရောဘတ်မူလာ'က "ထရမ့်သမ္မတဖြစ်ရင် သူတို့ အတွက်အကျိုးရှိမယ်ဆိုတာကို ရုရှားတို့ ရိပ်မိခဲ့ပြီး ထရမ့်အနိုင်ရရှိအောင် လုပ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ စည်းရုံးရေးအဖွဲ့ ကလည်း ရုရှားတို့ ကနေတဆင့် အချက်အလက်တွေရရှိပြီး ရွေးကောက်ပွဲမှာအနိုင်ရဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါလိမ့်မယ်" လို့ သတင်းပို့ တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
Source: Reuters

Published 24 March 2022

တရုတ်ပြည်တွင်းထုတ် J-10C ဂျက်တိုက်လေယာဉ်တွေဟာ မတ်လ(၂၄)ရက်မှာ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ မြို့တော် အစ္စလမ်မာဘတ်မှာ  ကျင်းပတဲ့ ၈၂ကြိမ်မြောက် ပါကစ္စတန်နေ့ စစ်ရေးပြအခမ်းအနားမှာ ပါှဝင်ပျံသန်းပြသခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီစစ်ရေးပြအခမ်းအနားမှာ စစ်လက်နက်ကိရိယာတွေနှင့် အလှပြယာဉ်တွေကနေ  စစ်အင်အားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုတို့ကို ပြသတာဖြစ်ပါတယ်။

စစ်ရေးပြအခမ်းအနားကို ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် အာမန်ခန်၊သမ္မတ အာရစ်အယ်လ်ဗီနှင့် စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်တွေ တက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

သူတို့အပြင် ပါကစ္စတန်မှာ OIC အစ္စလမ်မစ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အဖွဲ့ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများကောင်စီ ၄၈ကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေး  တက်ရောက်လာကြတဲ့ နိုင်ငံပေါင်း၅၇နိုင်ငံက ကိုယ်စားလှယ်တွေကိုလည်း ဖိတ်ကြားတဲ့ အတွက် တက်ရောက်လာကြပါတယ်။

အဲဒီစစ်ရေးပြအခမ်းအနားမှာ စစ်ရေးစွမ်းရည်ပြသကြတဲ့အထဲမှာ တရုတ်ပြည်တွင်းထုတ် J-10C  တိုက်လေယာဉ်တွေကို ထည့်သွင်း ပျံသန်းပြသခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အခမ်းအနားတက်ရောက်လာတဲ့ ဇာကစ်အယ်လ်အိုင်ဂျက်စ်က “အခုမှ ပထမမဆုံး တရုတ်တိုက်လေယာဉ်တွေမြင်ဖူးတာဖြစ်တယ်လို့ပြောပါတယ်။ သူမရဲ့သမီးကတော့ တရုတ်နှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံဟာ အလွန်ရင်းနှီးတဲ့မိတ်ဆွေတွေဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

Source CMG

#WorldPolitics
Published - 24 March 2022

ရုရှားနဲ့ဆက်ဆံရေးမနီးစပ်တဲ့နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားမှဓာတ်ငွေ့ဝယ်ယူရာမှာ ရူဘယ်လ်ငွေဖြင့်ပေးချေဖို့အလိုရှိကြောင်း သမ္မတ'ဗလာဒီမီယာပူတင်'က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ အဆိုပါပြောကြားချက်ကြောင့် စွမ်းအင်သုံးစွဲရရှိရေးပိုမိုကျပ်တည်းလာနိုင်ပြီး ဥရောပ ဓာတ်ငွေ့ဈေးနှုန်း အလွန်မတန်မြင့်တက်လာမှာကို စိုးရိမ်နေရပါတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့ကစပြီး ယူကရိန်းကိုရုရှားတို့ စတင်ကျူးကျော်ကတည်းက ဥရောပနိုင်ငံတွေနဲ့ အမေရိကန်တို့ က ရုရှားအပေါ်ပြင်းထန်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေ ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဥရောပက စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်သုံးစွဲရေးအတွက် ရုရှားထုတ်ဓာတ်ငွေ့တွေကို အလွန်အမင်းမှီခိုအားထားနေရပြီး ရုရှားစွမ်းအင်ကဏ္ဍကိုလည်း ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ သင့်လားဆိုတာကိုတော့ ဥရောပသမဂ္ဂမှ ဝေခွဲမရဖြစ်နေပါတယ်။

ရုရှားဓာတ်ငွေ့ဝယ်ယူချင်ရင် ရူဘယ်လ်ငွေနဲ့ပဲ ပေးချေရပါမယ်လို့ 'ပူတင်'ကပြတ်ပြတ်သားသား ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။ လက်ရှိစာချုပ်တွေအရ ယူရိုငွေနဲ့ပေးချေဖို့ သဘောတူထားပေမယ့် ထိုအချက်အလက်တွေကို ရုရှားတို့ ကတဖက်သက်ပြောင်းလဲခွင့်ရှိ/မရှိဆိုတာကတော့ မသေချာသေးပါဘူး။

အခုလိုကြေညာလိုက်ပြီးနောက် ရူဘယ်လ်ငွေကြေးတန်ဖိုးမှာ ဒေါ်လာငွေ ၉၅ ဒေါ်လာမြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။ဒါပေမဲ့ ဒေါ်လာငွေ ၁၀၀ အောက်မှာ ဆက်လက်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး ၉၇.၇ ဒေါ်လာနဲ့အပြီးသတ်ခဲ့ကာ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့နောက်ပိုင်း ၂၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော်အထိ တန်ဖိုးကျဆင်းသွားခဲ့ပါတယ်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဥရောပအချို့မှ ဓာတ်ငွေ့လက်ကားရောင်းဈေးဟာ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိမြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဗြိတိန်နဲ့နယ်သာလန်တို့ မှ ဓာတ်ငွေ့လက်ကားရောင်းဈေးတွေ ခုန်တက်လာခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပနိုင်ငံတွေရဲ့ ဓာတ်ငွေ့သုံးစွဲမှု ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်က ရုရှားဓာတ်ငွေ့တွေဖြစ်ပါတယ်။ ယခုနှစ်အတွင်း ရုရှားမှတင်ပို့ လာတဲ့ဓာတ်ငွေ့ဈေးနှုန်းဟာ ဥရောပမှာ တစ်နေ့အတွင်း ယူရိုသန်း ၂၀၀ မှ သန်း ၈၀၀ ကြားအတက်အကျရှိနေခဲ့ပါတယ်။

"စာချုပ်ပါအချက်အလက်တွေအတိုင်း ပုံသေဈေးနှုန်းပုံသေပမာဏအတိုင်း သဘာဝဓာတ်ငွေ့များဆက်လက်ထောက်ပံ့သွားမှာပါ။ ပေးချေရမယ့်ငွေကြေးသာ ပြောင်းလဲမှာဖြစ်ပြီး ရုရှားငွေကြေးရူဘယ်လ်ကို ပြောင်းလဲသွားမှာဖြစ်ပါတယ်" လို့ အစိုးရဝန်ကြီးများအွန်လိုင်းအစည်းအဝေးပွဲမှာ 'ပူတင်'ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားဓာတ်ငွေ့တွေကို အခြားနိုင်ငံမှဝယ်ယူသူတွေရှိလာတာကြောင့် 'ပူတင်'က စာချုပ်ပါအချက်အလက်တွေကို ချိုးဖောက်ချင်နေတာဖြစ်ကြောင်း ဂျာမနီစီးပွားရေးဝန်ကြီး'ရောဘတ်ဟာဘက်'က တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ပိုလန်အစိုးရအရာရှိတစ်ဦးက "လက်ရှိစာချုပ်ပါ ငွေပေးချေမှုပုံစုံကိုပြောင်းလဲတာက သဘောတူညီမှုချိုးဖောက်ရာကျပါတယ်။ ယခုနှစ်ကုန် Gazprom ဓာတ်ငွေ့ကုမ္ပဏီနဲ့ စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးတဲ့အခါ နောက်ထပ်စာချုပ်အသစ်ချုပ်ဆိုဖို့ ဆန္ဒမရှိတော့ပါဘူး" လို့ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

နယ်သာလန်ဓာတ်ငွေ့ဖြန့်ဖြူးရေး Eneco က သူတို့ ဝယ်ယူတဲ့ဓာတ်ငွေ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ရုရှားဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီကြီး Gazprom မှ ဝယ်ယူထားတာဖြစ်ပြီး ယူရိုငွေနဲ့ပေးချေဖို့ နှစ်ရှည်စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားပါတယ်။

Gazprom ကုမ္ပဏီက ဥရောပကို သူတို့ ရဲ့ဓာတ်ငွေ့ရောင်းချရာမှာ ရောင်းချမှု ၅၈ ရာခိုင်နှုန်းကို ယူရိုငွေ၊ ၃၉ ရာခိုင်နှုန်းကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ၊ ၃ ရာခိုင်နှုန်းကို စတာလင်ပေါင်ဖြင့် ရောင်းချပေးနေခဲ့ပါတယ်။

"ပြဿနာအခက်အခဲတွေကြားထဲ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တာတွေအားလုံးကို မျှော်လင့်ထားပါတယ်။ လက်ရှိစာချုပ်တွေအရ ငွေကြေးပြောင်းလဲပေးချေဖို့က သိပ်ပြဿနာမရှိပါဘူး" လို့ ဘူလ်ဂေရီးယားနိုင်ငံမှ စွမ်းအင်ဝန်ကြီး'အလက်ဇန်ဒါနီကိုလော့ဗ်'က ဆိုဖီယာမြို့ မှာသတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ရူဘယ်လ်ငွေကြေးလိုအပ်လာနိုင်တဲ့ ဥရောပမှဝယ်သူများနဲ့ဘဏ်များအတွက် ရုရှားဗဟိုဘဏ်ကနေ နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်ရေးဈေးကွက်တွေကို ထောက်ပံ့သွားမှာဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldMilitary
Published -23 March 2022
ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ရုရှားဘက်ကနေ ဘီလာရုစ်တို့ မကြာခင်မှာဝင်ရောက်ပူးပေါင်းလာနိုင်ကြောင်း၊ စစ်ပွဲထဲဝင်ရောက်ဖို့ အတွက် စတင်ပြင်ဆင်နေကြပြီဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နဲ့နေတိုး(NATO)အဖွဲ့ မှ တာဝန်ရှိသူများက CNN သတင်းဌာနကိုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ဒီစစ်ရေးပဋိပက္ခထဲကို ဘီလာရုစ်တိုဝင်ရောက်လာဖို့ သေချာသလောက်ရှိပါတယ်။ ရုရှားသမ္မတ'ဗလာဒီမီယာပူတင်'အနေနဲ့ ရသလောက်အကူအညီတွေ လိုအပ်နေပါတယ်"လို့ နေတိုးစစ်ရေးအရာရှိတစ်ဦးက တနင်္လာနေ့ကရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။

ဘီလာရုစ်အတိုက်အခံအဖွဲ့ တစ်ခုရဲ့အဆိုအရ ယူကရိန်းကို နောက်ရက်အနည်းငယ်အတွင်းဝင်ရောက်ဖို့ ဘီလာရုစ်တပ်ဖွဲ့တွေ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်အင်အားထောင်ဂဏန်းခန့် နေရာချဖို့ အသင့်ရှိနေကြောင်း သိရှိရပါတယ်။

ဒီသတင်းအရင်းအမြစ်အရ စစ်ပွဲအတွင်းနောက်ထပ်နိုင်ငံတွေပါဝင်လာပါက ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အကျိုးဆက်တွေကြောင့် ဘီလာရုစ်ရဲ့စစ်ရေးပါဝင်ပတ်သက်မှုက နိုင်ငံရေးပထဝီဝင်အခြေအနေထက် မပိုလောက်ဘူးလို ယူဆနေကြပါတယ်။

ယူကရိန်းကိုဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရန် ဘီလာရုစ်အစိုးရက အကြောင်းပြချက်ဖန်တီးဖို့ ပြုလုပ်နေကြကြောင်း နေတိုးထောက်လှမ်းရေးအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
ရုရှားတို့ က ဘီလာရုစ်နယ်နမိတ်မလှမ်းမကမ်းမှာရှိတဲ့ ယူကရိန်းပိုင်နက်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့လက ယူကရိန်းကိုမကျူးကျော်ခင်မှာ ဘီလာရုစ်နဲ့ရုရှား နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ အဆိုပြုခဲ့ကြပြီး ဘီလာရုစ်နိုင်ငံအတွင်း ရုရှားစစ်အင်အားထောင်ဂဏန်းခန့် တပ်စွဲထားခဲ့ပါတယ်။ ]

စစ်ပွဲဖြစ်ပွားမှုကြောင့် အမေရိကန်နဲ့ဥရောပတို့ က ရုရှားနဲ့ဘီလာရုစ်တို့ မှအရာရှိများကို ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ခဲ့ပြီး ထိုစာရင်းထဲမှာ ဘီလာရုစ်သမ္မတ'အလက်ဇန်ဒါလူကာရှန်ကို'လည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားစစ်တပ်များနဲ့ နျူကလီးယားလက်နက်များကို ဘီလာရုစ်နိုင်ငံအတွင်း အမြဲတမ်းထားရှိနိုင်ရန် ပြီးခဲ့တဲ့လက ဘီလာရုစ်အခြေခံဖွဲစည်းပုံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ဖို့ကြိုးပမ်းခဲ့ပါတယ်။
ရုရှားတို့က နျူကလီးယားလက်နက်တွေပြောင်းရွှေ့ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့အရိပ်အယောင်မတွေ့ရသေးကြောင်း အမေရိကန်တာဝန်ရှိသူများက CNN ကိုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

သတင်းအရင်းအမြစ်များအရ ယူကရိန်းကိုတိုက်ခိုက်ဖို့ ဘီလာရုစ်တို့လှုပ်ရှားခြင်းမရှိသေးသလို ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ဖို့သဘောတူညီမှုမယူရသေးတဲ့ အခြေအနေတွေ့မြင်နေရကြောင်း အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးအရာရှိတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။

ဘီလာရုစ်တို စစ်ပွဲထဲပါဝင်လာဖို့ နောက်ဆုံးဆုံးဖြတ်ချက်ကို ရုရှားမှာဆောင်ရွက်သွားရမှာဖြစ်ပြီး အခုထက်ထိတော့ ဘီလာရုစ်တပ်ဖွဲ့တွေ ယူကရိန်းကိုဝင်တိုက်ဖို့ အရိပ်အယောင်မတွေ့ရသေးပါဘူး။

"စစ်ပွဲထဲ ဘီလာရုစ်ပါဝင်လာဖို့က 'လူကာရှန်ကို'သဘောထားနဲ့မဆိုင်ပါဘူး။ ဒီဒေသအတွင်း နောက်ထပ်နိုင်ငံတစ်ခုမတည်မငြိမ်ဖြစ်အောင် ပူတင်ကညွှန်ကြားဦးမှာလားဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရမှာပါ" လို့ ရှင်းပြပါတယ်။

ဘီလာရုစ်တို့ စစ်ပွဲထဲကို ဘယ်လိုဝင်ရောက်ပတ်သက်လာမလဲဆိုတာ မသေချာသေးပေမယ့် ယူကရိန်းအနောက်ပိုင်းကနေ ဝင်ရောက်လာမယ့် နေတိုးစစ်ကူတပ်ဖွဲ့ တွေကို ရုရှားတို့ ဖြတ်တောက်သွားဖို့ ပြုလုပ်လာနိုင်ပါတယ်။
Source: CNN

Published 21 March 2022

မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိလာသော မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာပရက် ဆိုခွန် (Prak Sokhonn)နှင့် အဖွဲ့ဟာ မတ်လ(၂၁)ရက်နေ့ မနက် ၁၀နာရီမှာ နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် နေပြည်တော်ရှိ  ဥက္ကဋ္ဌရုံးမှာ တွေ့ဆုံကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာ ပရက်ဆိုခွန်နှင့်အတူ အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ် လင်းမ်ဂျောက်ဟွမ်း၊အာဆီယံရဲ့ ဘေးအန္တရာယ်စီမံခန့်ခွဲမှုအပေါ် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေးရုံး အမှုဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး လီယန်မင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယာအစိုးရအကြီးတန်းအရာရှိများနှင့် အာဆီယံတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးဝန်ထမ်းတွေလိုက်ပါလာကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံခြားရေးရုံးက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

မြန်မာအရေးကိစ္စနှင့်ပတ်သက်လို့ အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက်(၅)ရပ် အကောင်အထည်ဖော်ရေးအတွက် အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်ရောက်ရှိလာတာဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိနေစဉ်အတွင်း နစကတာဝန်ရှိသူများအပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီများမှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အခြားတွေ့သင့်တွေ့ထိုက်သူတွေနှင့်တွေ့ဆုံဖို့ရှိကြောင်းသိရှိရပါတယ်။

အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟာ ပထမအချက်အနေနှင့် အကြမ်းဖက်မှုတွေရပ်ဆိုင်းရေးနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး၊ ဒုတိယအချက်အနေနှင့် ခွဲခြားမှုမရှိဘဲ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေပေးအပ်ရေးတို့ကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်မယ်လို့ ကမ္ဘောဒီးယားတော်ဝင်အကယ်ဒမီ၊နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးသိပ္ပံရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ကင်ဖီးက ပြောတယ်လို့ ခမာတိုင်းမ်သတင်းစာက သတင်းရေးသားထားပါတယ်။

အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟာ ဒီကနေ့ မတ်(၂၁)ရက် ညနေပိုင်းမှာ နစက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီးတို့နှင့်လည်းတွေ့ဆုံဖို့ရှိတယ်လို့ ကြားသိရပါတယ်။

#WorldPolitics
Published- 21 March 2022

ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်စစ်ဆင်နွှဲနေတဲ့ ရုရှားအပေါ် ပြစ်တင်ရှုတ်ချဖို့ တောင်းဆိုလိုက်တဲ့မေးခွန်းတစ်ခုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာတရုတ်သံအမတ်က တနင်္ဂနွေနေ့က က တုန့်ပြန်သရော်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

တရုတ်သံအမတ်'ချင်ကန်'က Face The Nation တီဗီအစီအစဉ်မှာ CBS သတင်းဌာနမှ 'မာဂရက်ဘရန်နန်'နဲ့ပြောကြားခဲ့ရာ တရုတ်ကရုရှားနဲ့ ရင်းနှီးကောင်းမွန်တဲ့ဆက်ဆံရေး ရှိနေချင်တာဖြစ်ပါတယ်။

'ဘရန်နန်'က ဒီကျူးကျော်မှုကို ဘာလို့ အပြစ်တင်ရှုတ်ချတဲ့သဘောထားမထုတ်ပြန်ရသလဲလို့ မေးတဲ့အခါမှာ 'ချင်'က "အဲဒီလောက်မ'အကြပါနဲ့၊ ပြစ်တင်ရှုတ်ချလို့ ပြဿနာကပြီးသွားမှာမဟုတ်ပါဘူး၊ ပြစ်တင်ရှုတ်ချလိုက်လို့ ရုရှားကနောက်ဆုတ်မှာလည်းမဟုတ်ပါဘူး" လို့ ပြန်ဖြေခဲ့ပါတယ်။

ဆက်လက်ပြီး'ချင်ကန်'က တရုတ်တို့ ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆွေးနွေးဖို့ တောင်းဆိုထားပြီးဖြစ်ပြီး ရုရှားနဲ့တရုတ်တို့ က အတူတကွအကျိုးစီးပွားလိုလားမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အထူးတလည်ဆက်ဆံရေးရှိကြကြောင်း ဆိုပါတယ်။

"တရုတ်နဲ့ ရုရှားတို့ ကြား ယုံကြည်အားထားရတဲ့ဆက်ဆံရေးရှိနေတာဟာ တာဝန်ဝတ္တရားအရမဟုတ်ပါဘူး။ အကြပ်အတည်းတွေကို တည်ငြိမ်အေးချမ်းစွာဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့နိုင်ငံတကာရေးရာပတ်သက်မှုဖြစ်ပါတယ်။ ပြဿနာတွေဖြေရှင်းဖို့ တရုတ်ကတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပါဝင်နေပါတယ်။ ကျုပ်တို့ ကပြဿနာဖြစ်အောင် လုပ်နေတာမဟုတ်ပါဘူး" လို့ 'ချင်ကန်'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ရုရှားတို့ ကျူးကျော်ခြင်းကို ထိန်းသိမ်းလုပ်ဆောင်ဖို့ သမ္မတ'ရှီကျင့်ဖင်'က တောင်းဆိုထားပေမယ့် တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းမှာတော့ စစ်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားဝါဒဖြန့်မှုများပျံ့နှံနေခဲ့ကြောင်း Insider မှ 'လင်းနက်လိုပက်ဇ်'က သတင်းပေးပို့ ထားပါတယ်။

ယူကရိန်းအပါအဝင် နိုင်ငံအားလုံးရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ နယ်မြေစိုးမိုးရေးတို့ ကို အသိအမှတ်ပြုကာကွယ်ပေးရမယ်ဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖော်ပြပြီးသားဖြစ်ကြောင်း၊ ဒါပေမဲ့ ပြစ်တင်ရှုတ်ချတာတွေက အသုံးမဝင်ကြောင်း၊ ဉာဏ်ပညာ အမြော်အမြင် ရဲစွမ်းသတ္တိတို့ အပေါ်အခြေခံတဲ့ သံတမန်ရေးဖြေရှင်းမှုကိုသာလိုအပ်ကြောင်း 'ချင်ကန်'က အသိပေးခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်နေတဲ့ရုရှားတို့ ကို စစ်ရေးထောက်ပံ့မှုများမပြုလုပ်ဖို့ အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'က တရုတ်သမ္မတ'ရှီကျင့်ဖင်'ကို သတိပေးထားပါတယ်။
တရုတ်တို့ က ရုရှားကို ငွေကြေးနဲ့လက်နက်တွေ ထောက်ပံ့ပေးသွားမှာလားဆိုပြီး 'ဘရန်နန်'က မေးမြန်းခဲ့ရာ တရုတ်တိုကစစ်ရေးထောက်ပံ့မှုတွေ ပြုလုပ်နေတယ်ဆိုတာ သတင်းမှားတွေဖြစ်ကြောင်း၊ အစားအစာ ဆေးဝါး အိပ်ရာ ကလေးသုံးပစ္စည်းတွေကို ပေးပို့ နေတာဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်ကလည်း စစ်ကိုဆန့်ကျင်တာကြောင့် ဘယ်သူ့ကိုမှ လက်နက်ခဲယမ်းတွေထောက်ပံ့သွားမှာမဟုတ်ကြောင်း၊ ပဋိပက္ခငြိမ်းချမ်းသွားဖို့ တတ်နိုင်သမျှဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း 'ချင်ကန်'က ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်ထိပ်သီးအရာရှိတွေရဲ့ပြောကြားချက်များအရ ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်ဖို့ ရုရှားကတရုတ်ကို စစ်ရေးနဲ့စီးပွားရေးအကူအညီတောင်းခံခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပြီး ရုရှားတို့ က ဘယ်လိုလက်နက်မျိုးတွေကို တောင်းဆိုသလဲဆိုတာကိုတော့ တိတိကျကျမဖော်ပြထားပါဘူး။

တရုတ်နဲ့ရုရှားတို့ က သာမန်ကုန်သွယ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ရေးတို့ မှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိတယ်လို့ 'ချင်ကန်'က တနင်္ဂနွေနေ့မှာပြောကြားသွားပါတယ်။

Source Insider